Το «Τούρκικο Σχολείο»: Ιστορική Εκπαιδευτική Έδρα (1ο Δημοτικό) 🏫
Το κτίριο που οι Ρεθεμνιώτες αποκαλούν **«Τούρκικο Σχολείο»** είναι ένα από τα παλαιότερα σχολικά κτίρια που σώζονται στην Κρήτη. Βρίσκεται σε κομβικό σημείο, δίπλα στο ναό του Αγίου Φραγκίσκου, κοντά στην **Πλατεία Μικρασιατών**, και στεγάζει σήμερα το **1ο Δημοτικό Σχολείο** της πόλης.
📜 Ιστορία και Ίδρυση
Η ιστορία του χώρου ως εκπαιδευτική έδρα ξεκινάει ήδη από τον **18ο αιώνα**:
- Ίδρυση: Το αρχικό οθωμανικό σχολείο, που δεν σώζεται σήμερα, ιδρύθηκε το **1795** από τον **Εδεχέμ Κλάψα Μπέη** και λειτουργούσε ως **σχολείο θηλέων** (παρθεναγωγείο).
- Κατασκευή: Το σημερινό διώροφο κτίριο κατασκευάστηκε γύρω στο **1890** και αντικατέστησε το παλιότερο.
- Διατηρητέο: Το κτίριο, λόγω της ιστορικής του αξίας, έχει κριθεί **παραδοσιακό διατηρητέο ιστορικό μνημείο** από το 1967.
🏰 Αρχιτεκτονικά Στοιχεία και Θυρώματα
Το σχολείο παρουσιάζει έναν ενδιαφέροντα συνδυασμό αρχιτεκτονικών επιρροών, καθώς βρίσκεται στην ιστορική ζώνη της Παλιάς Πόλης:
- Είσοδος: Η είσοδός του βρίσκεται δίπλα στον ναό του Αγίου Φραγκίσκου (Αρχαιολογικό Μουσείο). Οι Οθωμανοί στένεψαν το **βενετσιάνικο εξωτερικό θύρωμα** χτίζοντας ένα μικρότερο εσωτερικό.
- Διακόσμηση: Ανάμεσα στα δύο θυρώματα σώζεται μια εντυπωσιακή **παράσταση κληματαριάς**. Στις βάσεις των παραστάδων υπάρχουν κατεστραμμένα ανάγλυφα **λιοντάρια** (ενετικά σύμβολα), ενώ ψηλότερα εμφανίζονται τα σύμβολα της οθωμανικής αυτοκρατορίας, στεμμένα με **μισοφέγγαρο**.
- Μαυσωλείο (Τουρμπές): Στη βορειοανατολική γωνία της αυλής του σχολείου, που σήμερα αποτελεί τμήμα της Πλατείας Μικρασιατών, βρίσκεται ο τάφος (τουρμπές) ενός Τούρκου στρατιώτη που σκοτώθηκε κατά την πολιορκία του 1646.
Το κτίριο αυτό, που επί έναν αιώνα λειτούργησε ως σχολείο για τον μουσουλμανικό πληθυσμό, αποτελεί σήμερα τον συνεχιστή της εκπαιδευτικής παράδοσης του Ρεθύμνου, στεγάζοντας το 1ο Δημοτικό Σχολείο.